SMK m. 5/1-c hükmü uyarınca, ticaret alanında cins, çeşit, vasıf, kalite, miktar, amaç, değer, coğrafi kaynak belirten; malların üretildiği veya hizmetlerin sunulduğu zamanı gösteren ya da malların veya hizmetlerin diğer özelliklerini tanımlayan işaret veya adlandırmalar, ayırt edici nitelikten yoksun olmaları nedeniyle tek başına marka olarak tescil edilemez. Bu düzenlemeyle kanun koyucu, ilgili mal veya hizmetlerle özdeşleşmiş ya da bunların temel niteliklerini çağrıştıran işaretlerin herhangi bir kişi veya kurumun tekelinde bulunmasının önüne geçmeyi amaçlamaktadır. Bu tür işaretlerin ticari yaşamda tüm teşebbüsler tarafından serbestçe kullanılabilir olması, adil rekabetin sağlanması açısından önem taşır.
Zayıf bir işaretin marka olarak tescil edilmiş olması durumunda dahi, bu işaret, başka ibarelerin eklenmesi suretiyle üçüncü kişilerce kullanılabilir. Ayrıca, böyle bir işareti tercih eden marka sahibi, sonraki benzer kullanımlara katlanmak durumunda kalacaktır.
SMK m. 5/2 hükmü, ayırt edici olmayan işaretlerin, başvuru sahibinin kullanım sonucu ayırt edici nitelik kazandığını ispat etmesi hâlinde tescil edilebileceğini düzenlemektedir. Bu kapsamda başvuru sahibinin, işaretin malların veya hizmetlerin tür, kalite, vasıf gibi çağrıştırdığı anlamlardan uzaklaştığını ve yalnızca kendisiyle özdeşleştiğini açık ve somut delillerle ortaya koyması gerekir. Kullanım sonucu kazanılmış ayırt edicilik ise, uzun süreli, yoğun ve yaygın bir kullanımın varlığı ile somut olayın özelliklerine bağlı olarak ispat edilebilir.
"Süzme" ibaresi, süt ve süt ürünleri sınıfındaki mallar açısından ürünün cins ve niteliğini belirttiği için SMK m. 5/1-c kapsamında değerlendirilmekte olup, bu haliyle tek başına marka olarak tescil edilmesi mümkün değildir.
"SÜZME" ibaresinin özellikle süt ve süt ürünlerinin üretimine ve nihai kullanıma yönelik içerik ve yöntemi gösterdiğinin, Mahkemece görüşüne başvurulan gıda mühendisi bilirkişi tarafından sunulan ayrık raporda açıklandığı, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin emsal kararlarının da aynı yönde olduğu, dolayısıyla "Süzme" ibarenin "süt ve süt ürünleri (tereyağı dahil)" malları yönünden herkesin kullanımına açık bulunduğu, anılan mallarda ayırt ediciliği olmayan bu ibarenin, başka bazı sözcük ve şekillerle birlikte tescil edilebileceği, bu durumda somut uyuşmazlıkta da anılan ürünler yönünden taraf markaları arasında 556 Sayılı KHK'nın 8. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi anlamında ortalama alıcıları iltibasa düşürecek düzeyde bir benzerliğin bulunmadığı,
YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİ E. 2023/3314 K. 2024/5791 T. 10.7.2024
